Монгол эдийн засгийн эрх чєлєєгєєрєє дэлхийд 69 дvгээрт бичигдлээ

АНУ-ын ''Heritage'' сангаас дэлхийн улс орнуудыг 2008 оны эдийн засгийн эрх чєлєєний vнэлгээг гаргажээ.

Монгол орон эдийн засгийн эрх чєлєєний индексээр 62.8 оноо авч нийт 183 орноос 69-д оржээ.

Энэ нь єнгєрсєн оныхоос 0.8 оноогоор буурсан vзvvлэлт юм. Эдийн засгийн эрх чєлєєний бууралт нь 10 vзvvлэлтийн зургаа нь бага зэрэг дордсоноос шалтгаалжээ. Мєн Монгол Улс Ази Номхон далайн бvс нутгийн 41 орноос 11 -д жагссан байна. Эдийн засгийн эрх чєлєєний оноо нь дэлхийн улс орнуудын дунджаас арай дээгvvрт байгаа юм. Энэ тухай тус сангийн сайтад гаргасан мэдээллийг тоймлон хvргэе.

Бизнесийн эрх чєлєє 71 оноо
Бизнес эрхлэх эрх чєлєє Монгол оронд харьцангуй сайн хамгаалагдсан. Бизнес эхлэхэд 13 хоног шаардагддаг нь дэлхий дундаж болох 38 єдрєєс бага юм. Бизнесийн тусгай зєвшєєрєл авахад дэлхийн дундаж болох 225 хоногоос бага хугацаа шаардагддаг. Харин дампуурал зарласнаас хойш гарах шvvх ажиллагаа нэлээд тvвэгтэй.

Худалдааны эрх чєлєє 81.2 оноо
Монгол Улсын гаалийн хураамж 2006 онд 4.4 хувь байсан. Худалдааг либералчлах vйл явц хєгжиж байгаа. Гэвч импорт, экспортын хязгаарлалтууд, татвар муу, оюуны ємчийн эрхийн хамгаалал vр дvнгvй. Vvнээс гадна авлигад автсан гаалийн хvндрэлийг татварын бус саадад тооцож болно.

Мєнгєний эрх чєлєє 81.3 оноо
Анх 2007 оноос хэрэгжvvлж эхэлсэн татварын шинэчлэлийн vр дvнд хvн амын орлогын татвар жилд 10 хувь болж, єндєр орлогын дээд татвар 25 хувиар тогтсон. Бусад татварт НЄАТ, онцгой албан татвар, ногдол ашгийн татвар орно. Сvvлийн жилvvдэд ДНБ- д татварын эзлэх хэмжээ 33.8 хувь болсон.

Санхvvгийн эрх чєлєє 76.7 оноо
2005-2007 онд инфляци дунджаар 8.4 хувьтай байсан. Тєрєєс ихэнх vнийг хянахаа больж татаас олгохоо зогсоосон. Гэвч Засгийн газар нь зарим бараа, бvтээгдэхvvний vнийг тогтворжуулахын тулд тєрийн байгууллагууд болон бусад зохицуулалтаар дамжуулан зах зээлд хєндлєнгєєс оролцож, агаарын тээврийн болон, шатахууны vнийг хянасаар байна.

Хєрєнгє оруулалтын эрх чєлєє 60.0 оноо
Гадаад болон дотоод хєрєнгє оруулалт хуулийн дагуу тэгш эрхтэй. Газрын тосны олборлолт, стратегийн ордуудын ашиглалтад гадаадын хєрєнгє оруулалт оролцох тохиолдолд тусгай зохицуулалт, хязгаарлалтvйлчилдэг. Хєрєнгє оруулалттай холбоотой хууль, зохицуулалтууд vе, vе єєрчлєгдєж зохих ёсоор нь хэрэглэх боломжгvй байдаг. Дотоод, гадаадын хєрнгє оруулагчид хяналт, шалгалт, зєвшєєрєл лиценз хэт хавтгайрсан тухай гомдоллодог. Гадаадын иргэн болон тvр оршин суугчид гадад валютын данстай байх эрхтэй бєгєєд бараг хязгаарлалт байдаггvй. Тєлбєр тооцоо болон шилжvvлэг хийхэд ямар нэгэн хязгаарлалт байдаггvй. Гадаадын хєрєнгє оруулагч нар газрыг ємчлєх эрхгvй ч тvрээслэх эрхтэй.

Ємчлєх эрх 30 оноо
Хувийн ємчийг хамгаалсан хууль эрх зvйн тогтолцоо сул. Шvvгч нар гэрээ хэлэлцээрийн чанд байдлыг хvндэтгэн vздэггvй. Тэдний гаргасан шийдвэр нь гэрээний заалтыг хэрэгсдэггvй. Уг тогтолцоо нь vнэт цаасаар баталгаажсан хєрєнгийг хvлээн зєвшєєрдєггvй. Моргэйжийн хууль байхгvй. Зохиогчийн эрхийг зєрчсєн бvтээгдэхvvнvvд элбэг. Зохиогчийн эрхийн тухай хуулийг хааяа хэрэгжvvлэх гэж оролддог.

Авлига 30 оноо
Авлига ихээхэн тvгээмэл тархсан. Монгол Улс энэ vзvvлэлтээр 179 орноос 99-д нь орсон. Авлига их бєгєєд єсєх хандлагатай. Тєрийн албаны авлигад Засгийн газрын тvвшингийн албаныхан ихээхэн єртдєг.

Хєдєлмєрийн эрх чєлєє 67.7 оноо
Ажил эрхлэлтийг дэмжих хєдєлмєрийн бvтээмжийг нэмэгдvvлэх талаар Монгол Улс харьцангуй уян хатан зохицуулалттай. Ажилтантай холбоотой цалингийн бус зардал дунд зэргээс гадна ажиллах хvчин элбэг. Харин цалин хєлс нь бага. Ажлын цагтай холбоотой зохицуулалтууд нь уян хатан бус. Read More......