XaPXyH

Юуны ємнє шилэн кабелийн талаар бяцхан ойлголт єгье. Телефон систем, Кабель телевиз, Интернэт зэргийг ашиглахын тулд холбогдох аргуудыг судлах явцад шилэн кабелийн талаар заавал дурдагддаг.

Танд маш ойлгомжтойгоор тайлбарлавал хvний vсний ширхэг шиг нарийхан цэвэр шилээр бvтсэн оптик утсыг л шилэн кабель гээд байгаа юм. Хийх ажил нь маш тодорхой буюу дижитал єгєгдлийг алс хол дамжуулах явдал. Зєвхєн єгєгдєл дамжуулахаас гадна зарим тохиолдолд эмнэлгийн болон инженерийн шийдэлд хэрэглэдэг.

Англи хэл дээр Fiber Optic гэдэг бєгєєд монголчилбол Оптик Шєрмєс гэх юмуу даа. Vндсэндээ Шилэн Шєрмєс ч гэж болно. Энэхvv хvний vсний ширхэг шиг нарийхан шилэн шєрмєсийг олноор нь багцлаад нэг кабель болгосныг ШИЛЭН КАБЕЛЬ гэдэг байна. Сигналыг гэрэл хэлбэрт оруулаад дамжуулдаг болохоор хурд нь гэрлийн хурд шиг л гэж ойлгож болно. Єнєєхєндєє эрдэмтдийн хэрэглэж байгаа хамгийн єндєр хурд бол гэрлийн хурд шvv дээ. Vvнээс цаашхи хурдыг гаргаж, хэрэглэж чадаагvй л байгаа. Тvvнчлэн гэрэл хэлбэрт оруулсан болохоор алс хол зайд алдагдалгvйгээр дамжуулдаг нь тvvний гайхамшиг юм.

Сониуч зандаа хєтлєгдєєд нэг ширхэг шєрмєсийг томруулдаг шилээр харвал голд нь цэвэр шилээр хийсэн цєм байна. Тvvнийг тойроод гэрлийг ойлгох зориулалттай тусгай шилэн материал бvрхэнэ. Ингэснээр цєм доторх гэрэл гадагшлахгvйгээр зєвхєн цєм дотроо ойгоод л байх боломж бvрдэх юм. Мэдээж тvvнийг гадуур хамгаалалтын пластик материалаар бvрсэн байна.

Эдгээр шєрмєсийг хэдэн зуугаар нь магадгvй хэдэн мянгаар нь багцлаад гадуур нь Jacket гэж нэрлэх хамгаалалтын бvрээсээр бvрсний дараа та бидний хэрэглэх ёстой Шилэн кабель бvрдэж байгаа юм.

Дан горимтой шєрмєс нь 9 микроны диаметртэй цємтэй байх бєгєєд лазер гэрэл дамжуулдаг бол олон горимтой нь 62,5 микроны диаметртэй ба Хэт улаан туяаны гэрэл дамжуулдаг онцлогтой.

ШИЛЭН КАБЕЛЬ ХЭРХЭН АЖИЛЛАДАГ ВЭ?
Хэрвээ урт шулуун коридорт гар чийдэн тусгавал ямар ч асуудал алга. Гэрэл явсаар байгаад нєгєє талд хvрэх нь тодорхой. Гэтэл тахиралдсан коридорт асуудал vvснэ. Тэгвэл та гэрлийг нєгєє талд хvргэхийн тулд замд нь толь тавих хэрэгтэй болно шvv дээ. Гэтэл байдлыг бvр хvндрvvлж олон тийшээ мушгирсан хонгил гэж тєсєєлье. Энд тэнд баахан толь тавьж байснаа сvvлдээ мэргэн арга олно. Энэ бол ханаа толиор хийх явдал юм. Хичнээн ч тахиралдлаа гэсэн гэрэл ойсоор байгаад очих газраа хvрнэ. Тэгэхээр та шилэн шєрмєс дотор юу болдгийг бараг мэдчихлээ шvv дээ.

Гол бvтэц болох цєм нь єєрєє шилээр хийгддэг тул элдэв соронзон орон, долгион зэрэг гаднын хvчлэлд єртєх нь бага, ер нь бол гадаад орчноос сайн хамгаалагдсан бvтэцтэй байдаг нь завшаантай хэрэг юм. Их хэмжээний мэдээллийг шилэн кабелиар алс зайд, алдагдалгvйгээр єндєр хурдаар гэрлийн дохионы хэлбэрт дамжуулах боломжтой тул орчин vеийн сvлжээний дамжуулах систем, магистраль хэлхээнд єргєн ашиглахад тун тохиромжтой.

Метал болоод бусад материалаар хийсэн кабелиуд одоо ч гэсэн єргєн хэрэглэгдсээр л байгаа. Жишээ нь “МЦХ” ХХК-ийн зэс кабель, Кабелийн телевизийн цагаан зэргийг дурдаж болно. Эдэнтэй харьцуулбал шилэн кабель нь дараах онцлогтой.
- Зурвасны єргєн харьцуулшгvй их. Єєрєєр хэлбэл зэс утсаар дамжуулах хамгийн их мэдээлэл нь тодорхой тєвшинд хvрээд зогсдог бол шилэн кабелиар дамжих мэдээллийг єнєєхєндєє хязгааргvй их гээд ойлгочиход болно. Ийм учраас л видео дvрсээ харж ярих гэх мэтийн шаардлагуудыг биелvvлэхэд шилэн кабель л гол vvрэг гvйцэтгэнэ. 108 инчийн асар том дэлгэц дээр нарийвчлал єндєртэй гарах аварга HD видео дvрсийг дамжуулахад шилэн кабелийн тун єчvvхэн хэсэг л ашиглагдана гээд бод доо.
- Илvv нимгэн, илvv тунгалаг. Шилэн шєрмєс тун нарийхан тул нийт утас хэтэрхий том биш байдаг.
- Тоон системтэй тул єгєгдєл алдагдах, хурд унах аюулгvй.
- Шил, гэрэл ашигладаг тул гаднын нєлєєлєлд автах нь бага. Жишээ нь халуун хvйтэн, соронзон гэх мэт.

Шилэн кабельд ганц сул тал байдаг нь тvvнийг суурилуулахад єртєг зардал єндєртэй байдаг. Гэвч нэгэнт суурилуулчихсаны дараа хэрэглээд ирэхээр маш ашигтай болох бєгєєд улс орны хэмжээнд авч vзвэл тvvнийг аль болох л эртхэн суурилуулаад хэрэглэж байх нь аль алиндаа єлзийтэй. Яагаад гэвэл тvvний найдвартай, тогтвортой, єндєр хурдтай гэх мэт олон давуу талууд нь амьдралд тун чухал юм.

МОНГОЛ ДАХЬ ШИЛЭН КАБЕЛЬ
Улс орон хэдий чинээ их шилэн кабелиар хэрvvлнэ тєдий чинээ хєгжил нь тvргэсдэг гэх юм. Энэ vнэн болов уу. Батлахын тулд бодит тоо баримтыг тvшиглэх хэрэгтэй.

Жишээ нь бидний хамгийн ойрын жишээ авч болохуйц орон бол Япон болоод Ємнєд Солонгос юм. Тэд мэдээлэл дамжуулах гол сувгаараа Шилэн кабелийг нэгэнт сонгосон. Яагаад гэвэл хэрэглэгчид улам хурдан буюу супер бєгєєд найдвартай холболтыг хvсэх болсноор шилэн кабель гарцаагvй оновчтой шийдэл болоод байна. OECD-ийн єргєн зурвасын холболтын талаар гаргасан судалгаанд шилэн кабель тэргvvлэх зэрэгт очсоныг шууд баталсан юм. Тухайлбал Ємнєд Солонгосын 100 оршин суугчид дотор 8.4 ширхэг DSL холболт (телефон утасны шугам ашиглах), 10.5 ширхэг кабель телевизийн шугам ашиглах холболт оногдож байгаа бол 12.2 ширхэг хvн шилэн кабель ашигласан байна гээч. Єєрєєр хэлбэл шилэн кабелийн холболт нєгєє 2-оо гvйцсэн байна. Японд мєн ялгаагvй 100 айлд DSL 9.6, Cable 3.1, Шилэн Кабель 10.2 хувьтай байна. Харин манайхыг оруулаад бусад орнуудад DSL холболт нь хамаагvй єндєр хувьтай байгаа юм.

Vндсэндээ шилэн кабелийн улсад єгдєг єндєр ач холбогдлыг олж харсан Япон, Солонгос хоёр тvрvvлж хєдєлсний ачаар иргэдийнхээ ихэнхийг шилэн кабелиар холбож дєнгєжээ. Vнэхээр гайхалтай. Одоо эдгээр улсуудын хєгжлийг гэрлийн хурдтай зvйрлэж болох юм. Гэтэл Америкад энэ харьцаа дєнгєж DSL 10.1, Cable 13.2, Fiber 0.9 байгаа нь харамсалтай. Мэдээж монголд бvр базаахгvй дvн гарна. 2007 оны сvvлээр гаргасан ойролцоо дvнгээр бол DSL 3.7, Шилэн кабель 1.2 гарч байх юм. Гэхдээ энэ нь бvх хvний тоонд хуваасан дvн гэдгийг анхаараарай. Шилэн кабелийн нэг vзvvрийг олон хvн хувааж хэрэглэдэг тул 100 айл тутамд гаргавал бvр жаахан тоо гарна.

Шилэн кабелийн Boom болсон тухай “Дэлхий бєєрєнхий биш” номоос уншиж болно. Угаасаа дэлхийг хавтгай болгоход гол vvрэг гvйцэтгэж байгаа дэд бvтэц нь шилэн кабель юм. Тухайн vед шилэн кабель байгуулах нь тун ашигтай гэсэн итгэл vнэмшил хvн бvхэнд тєрсєн тул Америк тивийг бусад тивvvдтэй холбосон том том дэд бvтцvvдийг хайр найргvй босгож эхэлсэн бєгєєд энэхvv олноор байгуулагдсан бэлэн сvлжээг ашиглан Энэтхэг зэрэг орон Америк руу амжилттай Outsourcing хийж асар их мєнгє хийж байгааг та бид мэднэ.

Айл єрхvvд болон эцсийн хэрэглэгч шилэн кабелийн холболттой болсноор юу хожих вэ?
Танд єндєр хурдаар дамжих ёстой ямар л дижитал єгєгдєл байна, тvvнийгээ дамжуулах бололцоотой болдог нь гайхамшигтай. Цухас дурдахад єндєр нягтралтай телевизийн дvрс, видео, интернэт холболт гээд л..
Ер нь кабелиар хамгийн сайн хангагдсан орон нь OECD-ийн дурдсанаар бол Дани бєгєєд тэдний 100 айл тутмын 36.7 нь кабельтай боловч 22.5 нь буюу ихэнх нь DSL юм. Ихэнх орнуудад шилэн кабель руу шилжvvлэхдээ хойрго хандах нь бий. Яагаад гэвэл шилэн кабель нь анхны єртєг зардал ихтэй тул хєрєнгє оруулалт нилээд шаардана. Иймээс монголд ч гэсэн “хамгийн тохиромжтой холболт бол DSL” гэсэн ойлголтыг иргэдэд суулгахыг Интернэтийн vйлчилгээ vзvvлэгчид хичээдэг юм.

ХОЛБОЛТ
Хэрвээ та боломжтой л бол ШИЛЭН КАБЕЛЬ сонгоорой. Ирж яваа цагийн дэлхийн хєгжлийг дагаад шилэн кабель нь єнєєдєр єгєгдєл дамжуулах гол суваг болжээ. Wimax гэх мэтийн агаарын долгион ашигласан холболтууд нь яг vнэндээ 100% найдвартай байж чадахгvй. Тэгээд ч олон янзын долгион холилдоод хурд унах, холболт тасрах гэх мэт бэрхшээл чамгvй гарна. Магадгvй хажууд єндєр байшин бариад єргєгч цамхаг байрлахад л холболтод нєлєєлнє. DSL нь хэдийгээр энгийн интернэт холболтод боломжийн боловч єндєр шаардлагыг хангаж чадахгvй. Та бид дvрсээ харах, асар их єгєгдєл дамжуулах тухай ярьж байна шvv дээ. Иймээс л шилэн кабелийн холболтыг сонгоорой гээд аминчлан захиад байгаа юм.

ШИЛЭН КАБЕЛИЙГ ХЭРХЭН ТАВЬДАГ ВЭ?
Холболтоо хэрхэн сонгох вэ гэдэг нь айл єрхvvд автомашин сонгохдоо хэрхэн нухацтай ханддагтай адил амар зvйл биш юм. Яг vнэндээ єнєєдєр ч гэсэн зарим айлуудад шилэн кабелийн холболт авъя гэсэн ч техникийн нєхцєл бvрдээгvй байгаа нь харамсалтай. Улаанбаатарын хамгийн том сvлжээний архитектурыг Скайнэтворк компани эзэмшдэг. Магадгvй та шилэн кабелийн холболттой болохыг хvсэж байвал эднийд л хандахаас єєр аргагvй юм. Vнэндээ шилэн кабелийн томоохон сvлжээ байгуулах, архитектурыг гаргах нь нvсэр ажил билээ. Vvнийг ганц сар эсвэл нэг жилийн дотор байгуулж дєнгєхгvй. Урт удаан хугацааны нарийн тєлєвлєгєєний дагуу явах ёстой. Тvvнчлэн хэдэн жилийн ємнє МЦХ компаниас хvчээр салгасан Сvлжээ компани нь монголын аймаг сумд хоорогдын шилэн кабелийн сvлжээний ажиллагааг хариуцдаг байна.

МОНГОЛД ЮУ СААД БОЛЖ БАЙНА?
Гол гол дэд бvтэц босгоход мундахгvй их саад байдаг шvv дээ. Бидний нvдэн дээрх зvйл бол Улаанбаатар хотын автозам юм. Замаар хичнээн олон машин явж хvмvvс ажил амьдралаа зохицуулдаг билээ? Гэтэл эсрэгээрээ зам хичнээн муу билээ. Vvний хариуцлагыг хэн хvлээх юм, бvv мэд. Уул нь автозамын газар гээд л том том байшинтай албан байгууллагууд зєндєє л байх юм.

Тэгвэл мэдээллийн технологийн гол дэд бvтэц болох шилэн кабель ямархуу байдалтай байна вэ? Бас л хvндрэлvvд тохиолдоод байгаа нь харамсалтай.
1. Сувагчлалын асуудал. Та бидний Траншейн гэж нэрлэдэг Сувгийн Худгийн нэг чухал vvрэг бол Шилэн болон бусад кабелиудыг татах явдал юм. Кабелийг газар доогуур татах нь агаараар татсанаас найдвартай гэдэг нь хэнд ч ойлгомжтой. Гэвч єнєєдєр Улаанбаатар хотын сувгууд дvvрч ачааллаа даахаа больжээ. Байгууллагууд єєрсдийн кабелийг татахын тулд яахаас ч буцахгvй болжээ. Гэтэл энэхvv сувгийг хариуцдаг, єргєтгєх, зохицуулах vvрэгтэй байгууллагууд юу бодож суудаг бол?!?
2. Шилэн кабелийн дэд бvтцийн асуудал. Манай улсад vндсэн сvлжээ эзэмшдэг байгууллагыг эцсийн vйлчилгээ vзvvлэхийг хориглодог. Тэр нь ч аргагvй зєв бєгєєд монополийг хазаарлах болон єрсєлдєєнийг хєхvvлэн дэмжих чухал арга юм. Компани болгон vндсэн сvлжээ vvсгэж чадахгvй, тэгэх ч шаардлагагvй. Бvх Интернэтийн vйлчилгээ vзvvлэгчид Скайнэтворк компани шиг шилэн кабелийн нарийн бvтэц бvхий цогц сvлжээг Улаанбаатар даяар давхар давхар тавина гээд тєсєєлєєд vз дээ. Иймээс сvлжээг нь нэг компани vvсгэж ажиллагааг нь хариуцдаг бол бусад компаниуд уг сvлжээг ашиглан vйлчилгээгээ хvргэдэг байна.

СVЛЖЭЭГ ХЭРХЭН ЄРГЄТГЄДЄГ ВЭ?
Тухайн компанийн дотоод асуудал мэт боловч vнэндээ та бидний хєгжил дэвшилтэй салшгvй холбоотой асуудал тул анхаарч байхад гэмгvй юм. Танай дvvрэгт, эсвэл танай орон сууцанд шилэн кабелийн vзvvр орсон уу? Та шинэ байр худалдан авахдаа шилэн кабельтай эсэхийг заавал нягтлаарай. Гэхдээ зарим орон сууц барьж байгаа компаниуд єєрсдєє толгой нь эргэчихсэн дотоод сvлжээний кабелийг (Шил биш!!) шилэн кабельтай мэтээр ярьж тєєрєгддєг. Хамгийн аймшигтай нь тэд энэ талаар єєрсдєє юу ч мэддэггvй гээч. Хэрвээ танай байранд цэвэр шилэн кабелийн шєрмєс л ороогvй бол шилэн кабельтай биш гэж ойлгож болно.

Сvvлийн жилvvдэд интернэт сvлжээг жижиглэн дамлагчид гэж бий болсныг орон сууцанд амьдардаг хvмvvс мэддэг болсон. Тэд орцны vvдэн дээр хямдаар интернэт тавина гэсэн зар наах бєгєєд хэдэн байрны дунд нэг урсгал аваад тvvнийгээ та бидэнд жижиглэн хувааж зардаг гэсэн vг л дээ. Та маш хямдаар интернэт холболт авах боловч тэр хирээр олон хуваасан маш чанаргvй vйлчилгээг хvртэнэ. Хагас цагт амжуулах ажлыг та удаан найдваргvй холболтоосоо болж бvтэн єдрийн турш ноцолдоно гээд бод доо. Ийм дамлагчдын ашигладаг гол холболт нь та бидний сайн мэдэх дотоод сvлжээний саарал кабель (UTP) шvv дээ. Улаан цагаан байрнаас байр руу агаараар татчихсан байдаг нь дэндvv бvдvvлэг хэрэг. Дотоодын сvлжээний кабелийг гадаа татдаггvй. Тэр тусмаа євєл аймшигтай хvйтэрдэг, зун нь шатам халуун болдог манай оронд бvр найдваргvй. Тvр зуурын мєнгє олох гэсэн аргацаасан vйлчилгээ л юм даа.

Эд єєрсдийнхєє vйлчилгээг шулуухан Шилэн кабелийн холболттой, Хамгийн найдвартай, Хамгийн хурдан, Хамгийн хямд гэх мэтээр сурталчилж явдаг нь vнэнд нийцэхгvй. Харамсалтай нь барилга барьж байгаа хvмvvс тэдний vгэнд итгэх дуртай байдаг нь чихэр шиг vг, хямд vнэ зэрэгт л болдог байх.

Туршлагатай барилгачид бол сvлжээний найдвартай байдлыг дээд зэргээр хангадаг компаниас жинхэнэ шилэн кабелийн шєрмєс оруулж оршин суугчдаа найдвартай сvлжээгээр хангадаг. Шилэн шєрмєс оруулах чадвартай компани єнєєдєртєє Скайнэтворк, Сvлжээ, Мобинэт, MCS зэрэг хэдхэн компани л байгаа. Гэхдээ эдгээрээс хамгийн єргєн сvлжээтэй, идэвхтэй ажилладаг нь Скайнэтворк юм.

Скайнэтворк сvлжээгээ тавихдаа тусгай тєлєвлєгєєний дагуу ажилладаг. Мэдээж бусад нь ч гэсэн тєлєвлєгєєтэй байх л даа. Гэхдээ Скайнэтворкийн сvлжээнvvд нь єнєєдєр Ring хэлбэр рvv орж эхэлсэн. Энэ бол сvлжээний найдвартай ажиллагаанд голлох хvчин зvйл юм. Ring гэдэг нь сvлжээнvvд битvv цикл vvсгэж байгааг хэлэх бєгєєд тань руу 2 замаар холболт очих боломжтой болно. Ингэснээр аль нэг тал тасарлаа гэхэд нєгєєх нь ажиллагааг хэвийн vргэлжлvvлсээр байх юм. Нєєц замтай боллоо гэсэн vг л дээ. Ийм Ring хэлбэр хичнээн олон болно та уг сvлжээний хэрэглэгч болсондоо бvр л баярлах болно.

Гайхалтай байгаа биз. Та бидний нvднээс далд хичнээн юм єрнєдєг гээч.

ДVГНЭЛТ
Шилэн кабель нь шилээр хийсэн тул тvvнд хvн сонирхоод байх зvйл vгvй. Иймээс тvvнийг хулгайч нар тоодоггvй. Гэхдээ шилэн кабелийг хааяа хулгайлдаг нь туршлагагvй хулгайч гэдгийг нь нотолсон хэрэг. Иймээс шилэн кабель бол цэвэр єндєр технологийн бvтээгдэхvvн ажээ.

Та шинэ байранд орж байгаа бол шилэн кабелийн боломжтой эсэхийг заавал асуугаарай. Та гэртээ байрлуулсан видео камераа ажил дээрээсээ хянахыг хvсэж байгаа бол шилэн кабелийн холболт л найдвартай. Бас орчин vеийн гэрийн электрон бараанууд бvгд л интернэт болоод бусад холболтод холбогддог болж эхлээд байгаа шvv дээ. Жишээ нь сvvлийн vеийн хєргєгч, робот тоос сорогч гэх мэтийг дурдаж болно. Танай гэрт сvлжээний дотоод кабелийн vзvvр байж магадгvй. Тэгвэл уг vзvvр нь байранд байх техник єрєє хvртэл тасралтгvй vргэлжилсэн эсэхийг шалгах хэрэгтэй. Туршлагагvй барилгачид єрєєнєєс орцон дахь ШИТ хvртэл татаад тасалчихсан байдаг нь тун бvдvvлэг хэрэг билээ. Єгєгдєл дамждаг сvлжээний кабель залгаас багатай байх тусмаа л найдвартай байдал, єгєгдєл дамжуулах хурд нэмэгдэнэ.

Хэрвээ та барилга бариулж байгаа бол ЗЄВХЄН НАЙДВАРТАЙ сvлжээний компанитай л хамтран ажиллах хэрэгтэй. Таны мэдлэг дутмаг байдлыг ашиглан хувь хvмvvс, зарим жижиг компаниуд чихэн дээр цэцэг ургуулна гэдэг шиг л юм болно. Орон сууцанд тань амьдрах хvмvvсээ бодох хэрэгтэй шvv дээ.

Харамсалтай нь Хуучин орон сууцанд амьдардаг хvмvvст шилэн кабель бас л хvндрэлтэй хэвээр байна. Яаж ийгээд танай байранд шилэн шєрмєс аваачлаа гэхэд хэрэглэгч тун цєєхєн байдаг. Магадгvй зардлаа нєхєхийн тулд бvхэл байранд ядаж 10-аас дээш хэрэглэгч байх шаардлагатай. Гэтэл тухайн байрнаас ганц л айл шилэн кабельд холбуулах хvсэлтээ гаргаад байдаг нь хяслантай юм. Тvvнчлэн хуучин байранд сvлжээний тоног тєхєєрємжийг байрлуулах тусгай єрєє байдаггvй учраас Switch, Converter зэргийг хулгай авах, эвдлэх тохиолдол цєєнгvй гардаг нь сvлжээний компанийг залхаадаг гол зvйлийн нэг. Бас сvлжээний утсыг ил гvйлгэдэг нь найдвартай ажиллагаанд шууд л харшилчихдаг.

Эцэст нь хэлэхэд та єндєр vнээр авсан орчин vеийн тєхєєрємжvvдийнхээ хvчин чадлыг бvрэн утгаар нь мэдрэхийг хvсвэл яг тvvндээ таарсан найдвартай ажиллагаатай єндєр хурдын сvлжээнд холбогдох ёстой юм. Энэ шаардлагыг хамгийн сайн хангадаг нь Шилэн кабель гэдгийг та мэдэж авлаа. PlayStation 3 Network, Xbox 360 Live, Интернэтийн Youtube HD вэб сайт, дvрсээ харж ярьдаг Skype, Хяналтын видео камерын дvрс дамжуулах, онлайн хурал гээд л танд олон зvйлд холболт шаардлагатай байгаа биз дээ.

Шилэн кабелийг нэгэнт холбуулаад зардлаа нєхєєд авчихсаны дараа бусад холболтуудаас ч хямд болдог гэдгийг танд сануулъя. Мартаж болохгvй шvv.

Компьютер таймс сэтгvvл