XaPXyH

Монгол улсын 26 дахь ерєнхий сайд С.Батболдын УИХ-ын чуулган дээр хэлсэн vгийг бvрэн эхээр нийтэлж байна. Монгол Улсын Ерєнхийлєгч єє, Улсын Их Хурлын Дарга аа, УИХ-ын эрхэм гишvvд ээ, Юуны ємнє Монгол улсын Ерєнхий сайдын албанд тохоон томилж, надад єндєр итгэл хvлээлгэсэн УИХ-ын гишvvд, Монгол Ардын Хувьсгалт Намын болон АН-ын бvлэгт талархлаа илэрхийлье. Монгол тєрийн нэн хариуцлагатай, тун амаргvй энэ албыг миний бие Монгол улсын Ерєнхий сайд Санжаагийн Баяр Танаас хvлээн авч байна. Бахархалтай ч бас таны жишигт дvйцэж ажиллах єндєр шалгуур гэдгийг ойлгож энэхvv хvндтэй албаны буухиаг ард тvмэн, монгол хvний эрх ашиг, хvсэл мєрєєдєлд нийцvvлэн хуулийн хvрээнд ил тод шударгаар vргэлжлvvлж ажиллана.

МАХН-ын дарга Ерєнхий сайд С.Баяр Та ээдрээтэй хvнд нєхцєлд тєр тvмнийхээ итгэлийг дааж, тєрийн хvний голч бодлого, холч ухааныг харуулж хамтарсан Засгийн газрыг байгуулах зоримог санал анх гаргаж, улс тєр, нийгмийн эв нэгдлийг хангах ухаалаг шийдлийг ажил хэрэг болгосон. Таны тэргvvлсэн хамтарсан Засгийн газар энэ богино хугацаанд Оюу толгойн хєрєнгє оруулалтын гэрээ, Атрын 3-р аян зэрэг улс орныхоо хєгжил дэвшилд жинтэй хувь нэмэр болохуйц тvvхэн шийдвэрvvдийг гаргаж vр дvнтэй vйл ажиллагаа олныг єрнvvлж эхлvvлсэн.

Засгийн газрыг тэргvvлж байх vедээ зах зээлийн хямралтай тулж, давалгаа савалгааных нь хvнд сорилтуудыг багийн хамт халшралгvй даван туулж, удирдлага зохион байгуулалтын єндєр ур чадвар гаргаж ирснийг Засгийн газрын гишvvнээр хамтран ажиллаж байсны хувьд зориуд онцлон хэлмээр байна.
Хамтарсан Засгийн газрыг удирдан манлайлах vvргээ нэр тєртэйгээр хэрэгжvvлж ирсэн С.Баяр Танд гvн талархлаа илэрхийлж Таны цаашдын ажил амьдралд эрvvл энх, сайн сайхныг хvсэн ерєєж байна.
Тєрийн бодлого, vйл ажиллагааны залгамж чанарыг хангаж ажиллах нь миний vvрэг гэж ойлгож байна. Ерєнхий сайд С.Баярын дэвшvvлсэн таван тєгєлдєршлийн зорилт, хамтран нэгдэх, нийгмийн тогтвортой байдлыг хангах бодлогыг цаашид vргэлжлvvлнэ.

Ингэхдээ хамтарсан Засгийн газар одоо байгаа бvтэц бvрэлдэхvvнээрээ vйл ажиллагааныхаа хєтєлбєрийг хэрэгжvvлэх боломжтой гэж vзэж байна. УИХ-ын эрхэм гишvvд ээ, Миний бие Ерєнхий сайдын албан тушаалд томилогдсон энэ мєчид Монгол улсынхаа хєгжлийн зорилт, сорилт, єнєєгийн тулгамдаж буй асуудал, тулгарч буй бэрхшээлийг бодитойгоор vнэлж, боломж нєєцєє зєв тооцоолон цаашид ажиллах чиглэлээ тодорхойлох нь зvйтэй гэж vзэж байна.

Дэлхий дахиныг хамарсан санхvv эдийн засгийн хямралын сvvдэр манай банк, санхvv, барилга, аж vйлдвэр, мал аж ахуй, дэд бvтцийн гээд олон салбарт хvндээр тусаж, хvн ардын маань амьдралд багагvй дарамт учирч байна. Хямрал дуусах болоогvй байна. Хvндхэн цаг vеийн амаргvй ачаа та бидний нуруун дээр байсаар байна. Тєсєв, банк санхvvгийн системийн шинэчлэл, бизнесийн орчны шинэчлэл гээд хийх ажил бидний ємнє их байна. Бид энэ ачааг дааж гарна гэсэн итгэл vнэмшил тєгєлдєр байна. Иймээс манай Засгийн газрын нэн тэргvvний зорилт бол хямралыг давж, тєгєлдєршлийг vргэлжлvvлэхэд оршино.

Би бэрхшээлийг мэдэрч байгаа ч ирээдvйг єєдрєгєєр тєсєєлж байна. Монгол бол баян улс. Эцэг євгєдєєс заяасан уудам нутагтай, vе vеэрээ хамгаалж, залгамжилж хєгжvvлж ирсэн єв их соёлтой, vр тєлт мал сvрэг, єгєєж баян байгаль, эрдэс баялгийн нєєцтэй улс. Тєрт ёсны олон зуун жилийн тvvхтэй орон. Сайхан Монгол орондоо монгол хvн сайхан амьдрах учиртай. Манай Засгийн газар аливаа хєгжлийн бодлогыг хvний тєлєє боловсруулж, ард иргэдийн єргєн оролцоо, дэмжлэгтэйгээр хэрэгжvvлэхийг хичээнэ. Монгол хvний сайхан амьдралын тєлєє бид ажиллана. Монгол хvн бvр ажилтай, Монгол хvн бvр боловсролтой, Монгол хvн бvр эрvvл байх, Монголын тєр иргэндээ ойрхон байх ёстой гэж миний бие vзэж байна.

МОНГОЛ ХVН БVР АЖИЛТАЙ БОЛОХ НЬ манай хамтарсан Засгийн газрын нэн тэргvvний зорилт байх болно. Иймд хєдєлмєрлєх хvсэл эрмэлзэлтэй монгол хvн бvр ажлын байртай байх боломжийг бvрдvvлэхийн тєлєє хvчин зvтгэнэ. 21-р зууны Монголын аж vйлдвэржилтийн их бvтээн байгуулалтыг эхлvvлж, улмаар бодит ажил болгож гэмээнэ монгол хvн болгон ажилтай байх энэхvv зорилт хэрэгжинэ. Тийм тvvхэн боломж бидэнд ойрхон байна. Хєрєнгє оруулагчид Монгол улсыг урьд ємнє байгаагvйгээр сонирхох боллоо. Далайд гарцгvй хэдий ч даяаршсан дэлхийн зах зээл манай улсыг хvрээлж байна. Олон уурхай, тvvнийг дагасан дэд бvтэц, боловсруулах vйлдвэрлэл, vйлчилгээний тєслvvд хэрэгжинэ.

Монголын єрсєлдєх чадварын онцлогийг тусгасан дагнасан vйлдвэржилт нь 21 дvгээр зууны аж vйлдвэржилтийн vндэс байх учиртай. Оюу толгойн орд газрын араас ашигт малтмалын бусад орд газруудыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж зэс хайлуулах, барилгын материалын vйлдвэр, тємєр, коксын зэрэг нэмvv єртєг бий болгосон олон vйлдвэр ажиллаж эхлэх нь шинэ аж vйлдвэржилтийн бодлогын цєм нь байх болно. Дан ганц уурхайнууд биш олон боловсруулах vйлдвэрvvд, тэдгээрийг дагалдах vйлчилгээний тєслvvд эхэлснээр жижиг дунд vйлдвэрлэл хєгжих єргєн бололцоо бас нээгдэнэ. Ингэснээр монгол хvн ажлын байртай болох боломж бvрдэнэ.

Шинэ зууны vйлдэржилтийн бvтээн байгуулалтыг дан ганц уриа лоозон, тєрийн байгууллагын хvчин чармайлтаар хийх боломжгvй. Бvтээн байгуулалтыг бvрэн эрчээр нь эхлvvлэхийн тулд дотоод гадаадын хєрєнгє оруулалт, техник технологи, мэргэжил туршлага, мэдлэг боловсролыг урамшуулж татах ёстой гэдгийг амжилттай хєгжиж байгаа орнуудын туршлага бэлхнээ нотолж байна. Тєрийн бодлого зєв байхын зэрэгцээ хувийн хэвшлийн хvчин зvтгэлээр бvтээн байгуулалт хийгддэг гэдгийг хєгжил дэвшилд хvрсэн орнуудын туршлага харуулж байна. Нэг vгээр хэлбэл бид бvх тvвшинд, бvх салбарт єрсєлдєх чадвараа эрс нэмэгдvvлэх шаардлагатай. Бас хєгжлийн хурдаа нэмэх хэрэгтэй.

Давосын хэмээн алдаршсан Дэлхийн эдийн засгийн чуулга уулзалтыг vндэслэгч Клаус Шваб “Ертєнц том нь жижгийгээ барьдаг зvй тогтлоос хурдан нь удаанаа ялдаг тогтолцоо руу шилжиж байна” хэмээн хэлсэн. Vнэхээр бид цаг алдсанаар даяаршсан єрсєлдєєнд даруулж, хоцрох эрсдэл бий. Зарим судалгаа ч харуулж байна. Дэлхийн эдийн засгийн чуулга уулзалтын єрсєлдєх чадварын vзvvлэлтээр Монгол улс 134 улсаас 100 дугаар байранд бичигджээ. Маш бодитоор дvгнэхэд єнєєдєр бид єрсєлдєж чадахгvй байна.
Vvнийг бид эрс єєрчлєх цаг нь болжээ. Монгол улс, монгол хvн бvр єрсєлдєх чадвараа дээшлvvлэхийн тєлєє цаг нартай уралдан зvтгэх амьдралын шаардлага нэгэнт бий болжээ.

Иймд Монгол улс бvс нутагтаа татвар, хууль эрхзvй, хєрєнгє оруулалтын єрсєлдєх чадвараар єндєр vзvvлэлттэй орон болохын тєлєє чармайж ажиллана. Vvний тулд бид олон улсад тvгээмэл хэрэглэгддэг стандартыг бvхий л салбарт нэвтрvvлж, ажил хэрэг болгоно. Энэ нь бидний хэлж хэвшсэн бараа материал, эд зvйлийн стандарт байхаас гадна хууль тогтоомж, заавар журам, техникийн болон бидний бодол сэтгэлгээний, соёлын, ажил амьдралын хэв маягийн шинэ стандарт байх юм. Европын холбоонд элссэн бидэнтэй олон жилийн уламжлалт харьцаатай улс орнуудын туршлагаас энэ шинэ стандартын vр ашгийг суралцаж болно.

Тэд зах зээлийн эдийн засагт шилжихдээ шинээр дугуй сэдсэнгvй, аль нэг хvний vзэмжээр хуулиудыг бас бичих гэж оролдсонгvй. Харин байнгын жишиг болгож баримтлах нэг загварыг сонгож, замын стандартаа солихоос эхлээд авилгалтай тэмцэх хуулиа єєрийн онцлогт нь тохируулан нутагшуулснаар амжилтанд хvрч байна.Цаг агаарын нєхцєл байдал, байгалийн нєєц баялаг, хvн амын нягтаршил, геополитикийн байршилаараа Монгол улстай маш тєстэй Канад улсын хєгжлийн загвар, стандарт, техник, технологиос Монголд нэвтрvvлэх зvйл их бий.

Ер нь их бvтээн байгуулалтыг дан ганц дотоод хvчин зvйлээр гvйцэлдvvлэх боломжгvй. Монгол Улс жижиг орон хэдий ч, єєрийнхєє хэмжээтэй харьцуулахад гадаад талдаа жинтэй, нэр хvндтэй vйл ажиллагаа явуулж буйг манай тvнш орнууд тэмдэглэж байгаа. Иймд манайхыг чиглэсэн энэхvv эерэг сэтгэхvйг зєв ашиглаж хєгжлийн хурдасгагч хєшvvрэг болгох боломж бий. Монгол улсад vйлдвэрлэсэн бvтээгдэхvvн нь даяаршсан зах зээлтэй байх зорилт дэвшvvлж, ОХУ, БНХАУ, АНУ, Япон, БНСУ, Европын холбоо, Энэтхэг болон гуравдагч хєрш бусад орнуудтай худалдааг улам хєнгєвчлєх, єргєжvvлэх нєхцєлийг бvрдvvлнэ.
Монгол хvн гадаад улс орнуудад, ялангуяа єєрийн бvс нутгийн орнуудад чєлєєтэй зорчих боломжийг бvрдvvлэхийн тєлєє ажиллана.

Бид гадаад харилцааг эдийн засагжуулах, эдийн засгийн агуулгаар баяжуулах зорилтыг дэвшvvлэн ажиллаж ирлээ. Энэ бодлогоо vргэлжлvvлнэ, эрчимжvvлнэ. Энэ нь монгол хvн бvрийг ажилтай болгох нєхцєлийг бvрдvvлэхэд мэдэгдэхvйц хувь нэмэр оруулах нь дамжиггvй юм. Эрхэм гишvvд ээ, Монгол хvн бvрт хєгжлийг нь тэтгэсэн ижил тэгш боломжийг тєрєєс олгож, иргэн бvрээ чадавхижуулж, боловсролтой, эрvvл чийрэг, дэлхийн хэмжээнд єрсєлдєх чадвартай “Монгол хvн”-ийг тєлєвшvvлэх нєхцлийг бvрдvvлж улмаар нийгмийн дундаж давхарга єргєжих бодит хєрс суурийг тавихын тєлєє чармайн ажиллах нь чухал юм.

Газрын доорх баялгийг бид хэрэглээний эх vvсвэр болгоод єнгєрєх биш монгол хvний оюуны баялаг болгох нь чухал. МОНГОЛ ХVН БVР БОЛОВСРОЛТОЙ БАЙХ ЁСТОЙ. ХХ зууны Монгол орны хєгжлийг тухайн зууны боловсролын шинэ тогтолцооны бvтээгдэхvvн боловсон хvчнvvд манлайлсан. Ахмад vеийнхэн маань улс орноо хєгжvvлж чадсан. Шинэ зууны хєгжлийг шинэ Монгол орны чадвартай боловсон хvчнvvд шийдэх учиртай. Бид ерєнхий боловсролын тогтолцоо, стандартаа дэлхийд тэргvvлэх орны тvвшинд хvргэж, тусгай мэргэжлийн болон их дээд сургуулийн сургалтыг хєдєлмєрийн зах зээлийн эрэлттэй нийцvvлэн, тєгсєгч бvр ажилтай болох зорилтыг тавин ажиллана. Иймд боловсролын салбарын хєгжил нь Хамтарсан Засгийн газрын тэргvvлэх зорилтын нэг байх болно.

Хамтарсан засгийн газар нь гэр бvлийн институцийг бэхжvvлэх тал дээр онцгой анхаарч ажиллана. Гэр бvл бол хvний нийгмийн хамгийн эртний институцийн нэг, нэн vнэт зvйл юм. Чєлєєт амьдралаар урагшлахдаа монголчууд бид гэр бvлээ дээдэлж, хvндлэн тэтгэж явах учиртай. Гэр бvлийн vнэт зvйлсийг улс орондоо бэхжvvлэхэд чиглэсэн цэгцтэй арга хэмжээ авч хэрэгжvvлэхэд тусгай анхаарал хандуулах болно. Иймд Эх орны хишиг, Эрдэнийн хувийн талаар хуулийн тєслийг хэлэлцэж шийдвэрлэхдээ гэр бvл, хvний хєгжлийг дэмжих vзэл баримтлалд суурилахыг санал болгож байна. Хамтарсан засгийн газар нь нийгмийн баялгийн зєв хуваарилалтыг эрхэмлэж, настан буурлууд, хvvхэд багачууд, хєгжлийн бэрхшээлтэй хvмvvс зэрэг нийгмийн халамж, хамгаалал нэн шаардлагатай байгаа хэсэгтээ эхний ээлжинд хvртээнэ.

Бид иргэдийнхээ эрvvл мэндэд ээлтэй тогтолцоог бvрдvvлэхэд анхаарч ажиллах шаардлагатай байна. Vvнд би зєвхєн эрvvл мэндийн зєв тогтолцоог хэлж буй биш, бас эрvvл чийрэг биеийг хєгжvvлэх нийгмийн зєв бодлогыг ч ойлгож байгаа юм. Иймд юуны ємнє нийтийн биеийн тамир спортыг хєгжvvлэх санал санаачилгыг тvлхvv дэмжихийн зэрэгцээ эрvvл хvнс, эрvvл амьдрах хэв маягийг урамшуулж ажиллахыг эрмэлзэнэ.
УИХ-ын эрхэм гишvvд ээ, Байгалийн баялгаа зєв ашиглаж хєгжлийн єндєр тvвшинд хvрсэн орнууд, нєгєєтэйгvvр байгалийн баялгийн хараалыг амсаж яваа орнуудын хооронд нэгэн том ялгаа байна. Тэр нь засаглалын ялгаа. Иймд ардчилсан тогтолцоог улам бэхжvvлэх нь хамтарсан Засгийн газрын бас нэг тэргvvлэх зорилт байх болно. МОНГОЛ ТЄР ИРГЭДДЭЭ ОЙРХОН БАЙХ ЁСТОЙ

Манай улс тєр, нийгмийг бvхэлдээ монголын ардчиллыг муухай харагдуулж байгаа, ул хєрснєєс нь идэж байгаа зvйл бол авилга, тєрийн албаны чирэгдэл, дарамт гэдгийг хэн хvнгvй ярьдаг, мэддэг. Авилга нь муу тєрд байдаг vзэгдэл гэдэг. Авилгатай тєрд ард тvмэн хэзээд харшилтай байдаг. Иймд авилгын тогтолцоо байгаа тухай ярихаас илvv яг амьдрал дээр арилгах бодит алхам, vйлдэл хэрэгтэй байна. Мєн Засгийн газрын бvх шатанд vг яриа нь vйл хэрэгтэйгээ нэгддэг, хариуцлагатай байх зарчмыг барьж ажиллана. Ажлын арга хэлбэрийг ч єєрчлєхийг шаардана. Аль ч шатны тєрийн байгууллагын аливаа ажилд хэтэрхий чамирхал, хэлбэрдэл байх шаардлагагvй. Тєрийн бvх тєрлийн ажил vйлчилгээ нь тогтсон хэм хэмжээ, ёс зvй, дvрэм журмын хvрээнд, бодит vр дvнг эрхэмлэсэн байх учиртай. Шударга тєрийн гоёл нь хууль ёсыг баримтлах, ард тvмэндээ ойр, ил тод байх явдал юм.

Аливаа буруу гаж зуршлаас ангид, авилгад харшилтай тєрийг байгуулах нийтээр хvлээн зєвшєєрєгдсєн арга зам бол хуулийг дээдлэн сахин биелvvлэх явдал гэж vзэж байна. Хууль бол манай амьдралын хэм хэмжээ аливаа vйлдлийн хэмжvvр дэнс нь байх ёстой. Хуулийг дээдлэх нь тєрийн vйл ажиллагааны vндсэн зарчим мєн гэсэн Vндсэн хуулийн vзэл санааг гvйцэтгэх засаглалын бvх шатанд хэвшvvлэн мєрдvvлж ажиллах нь єнєєгийн нийгмээ эмхлэн цэгцлэх, хэв журам алдагдуулж байгаа бvхнийг эгнэгт халж єєрчлєх, улмаар хариуцлагатай байхын vндэс болно гэж vзэж байна. Нийгмийн шаардлагаас хоцорсон хууль тогтоомж нь хvнд суртал, авилгын vндэс болдог тухай гомдол санал цєєнгvй гардаг. Иймд бидний дэвшvvлсэн шинэ стандартыг нэвтрvvлэх зорилт нь хуулийг олон улсын хэвшсэн загвар, нийтээр хvлээн зєвшєєрєгдсєн зарчмын дагуу боловсруулахад туйлын их ач холбогдолтой байна.

Vvний зэрэгцээ гvйцэтгэлийн удирдлагыг хангах тvvний vр дvнг дээшлvvлэхэд тєрийн албаны тогтвортой байдал, дархлаа чухал юм. Тєрийн жинхэнэ албанд гавъяа зvтгэлийн буюу меритократ тогтолцооны зарчмыг тууштай хэрэгжvvлэх бодит шаардлага байна. Vндсэн хууль, бусад хуулийг чандлан баримталж, ард тvмнийхээ тусын тулд, иргэний ёсоор тєрийн ашиг сонирхолд захирагдан ажиллаж байгаа ажил хэрэгч, шударга албан хаагчдынхаа нэр тєр, ажиллах нєхцєл, баталгааг хангах нь тєрийн vvрэг мєн. Vvний зэрэгцээ тєрийн шийдвэр гаргах тогтолцоог нотолгоо, судалгаа, бодит тооцоонд тулгуурласан зарчимд шилжvvлэх, удирдлагын илvv шат дамжлагыг арилгах, тєрийн албыг хашихдаа хууль бус vйлдэл, ёс зvйн гажуудал гаргах зэрэг хvнд сурталын аливаа илрэлийг тєрийн албанаас нэн даруй зайлуулах, ийм буруу зуршилтай хэнд ч тєрийн албанд орон зай байх ёсгvйг мэдрvvлж ажиллана. Тєрийн vйл ажиллагааны тєвлєрлийг бvхий л шатанд багасгаж, ачааллыг нийгэмд жигд хуваарилан эрх-vvрэг, оролцоо-хяналтын тэнцвэртэй тогтолцоог бий болгоход анхаарна.

Тєвлєрлийг сааруулж нутгийн єєрєє удирдах байгууллагуудыг бэхжvvлэн нутаг орондоо иргэд нь шийдвэр гаргах vйл ажиллагаанд тєдийгvй гvйцэтгэлийн явцад нь идэвхтэй оролцох бvхий л бололцоо, нєхцєлийг хангах нь чухал гэж vзэж байна.Vvний тулд шаардлагатай тохиолдолд эрх мэдлийг тєвєєс орон нутгийн удирдлагад тєлєєлvvлэн хэрэгжvvлэх, шилжvvлэх зэрэг арга хэмжээ авах болно.Тєрийн зарим чиг vvргийг иргэний нийгэм, тєрийн бус байгууллагууд, хувийн хэвшил, мэргэжлийн холбоодод шилжvvлэх, тэдэнтэй хоршиж ажиллах нь иргэний нийгмийн ардчилсан удирдлагын жинхэнэ зарчим гэж vзнэ. Ингэснээр нийгмийн олон талт ашиг сонирхлыг тэнцвэржvvлэх, тєр хувийн хэвшил, иргэдийн эрх тэгш байдал, итгэлцэл, тvншлэлийг хангах, эрх мэдлийг ард иргэдэд олгох, тэдний оролцоог єргєтгєж чадна. Ингэж байж л хяналттай, тэнцвэртэй тєр тєлєвшиж иргэндээ ойртоно. УИХ-ын эрхэм гишvvд ээ,

Хамтарсан Засгийн газрынхаа бодлогыг би хvний тєлєє хєгжил, хєгжлийн тєлєє хvн гэсэн хослол хэмээн хамгийн товчоор тодорхойлж байна. Монгол улсад хєгжлийн сайхан ирээдvй, Монголын сайхан орондоо монгол хvн сайхан амьдрах боломж бий гэдэгт итгэдэг. Vvний тулд монгол хvн бvрийг ажлын байртай болох боломжийг бvрдvvлэх, иргэн бvрээ чадавхижуулан, боловсролтой, эрvvл чийрэг, єрсєлдєх чадвартай Монгол хvнийг тєлєвшvvлэх, Монгол тєр иргэддээ ойрхон байх ёстой гэж vзэж байна. Бид vvнийг хийх ёстой, хийж ч чадна гэсэн итгэл vнэмшилтэйгээр ажлаа эхлэж байна. Хамтарсан Засгийн газарт Улсын Их Хурал, хамтарсан Засгийн газрыг бvрдvvлж буй намууд, Ерєнхийлєгч, нийт ард иргэдийн хамтын дэмжлэг хэрэгтэй.
Анхаарал тавьсанд баярлалаа. Монгол улс хєгжин бадрах болтугай.