XaPXyH

Ta бизнес төлөвлөгөөгөө хийхдээ хамгийн түрүүнд бизнесийнхээ эдийн засгийн хувьд хэрэгжих боломжийн бүх талыг үнэлсэн тойм, үүний дотор бизнесийн хэтийн төлвийн тодорхойлолт, шинжилгээг бичих хэрэгтэй.
Энэхүү зөвлөгөөнд бизнес эхлэхэд анхаарвал зохих хамгийн чухал зүйлсийг арван хоёр хэсэг болгон хуваасан тул та бизнес төлөвлөгөөгөө тус загварын дагуу хийж болно. Бизнес төлөвлөгөө нь бизнесийн хэмжээнээс хамаарах хашир хэрсүү аж ахуй эрхлэгч болгоны хийдэг алхам юм. Бизнес төлөвлөгөө олон янзын хэлбэртэй байдаг. Номын сан, дэлгүүрүүдэд бизнес төлөвлөгөөний загварууд бүхий ном байдаг.

Бизнес эхэлж буй олон аж ахуй эрхлэгчид бизнес төлөвлөгөөгөө бичих дургүй байдгийг мэдэх хэрэгтэй. Тиймээс доорх төлөвлөгөөний хэсэг бүрийг хийхийг зөвлөж байна.

Яагаад бизнес төлөвлөгөө хийдэг вэ?

“Таны бизнес амжилттай байгаа үед боломжтой бол өмч хөрөнгө худалдан авах талаар бод.”

Таны бизнес төлөвлөгөө олон талаар ашигтай байна. Энэхүү үнэт хэрэгслийг алгасахгүй байх зарим шалтгааныг энд дурдав.
•Юуны өмнө энэ нь холбогдох мэдээлэл, шинжилгээг ашиглан таны зорилгыг тодорхойлж, тодруулна.
•Та зээлдүүлэгч, хөрөнгө оруулагч, банк зэрэг чухал хувь хүн байгууллагатай харилцахдаа үүнийг өөрийгөө ойлгуулах хэрэгсэл болгон ашиглаж болно.
•Хүмүүсээс, үүний дотор танд үнэлж баршгүй зөвлөлгөөг үнэгүй өгч чадах, таны эхлэх гэж буй бизнесийн салбарын хүмүүсээс санал, зөвлөгөө хүсэхдээ энэ төлөвлөгөөг ашиглаж болно. Олон аж ахуй эрхлэгчид цаг, ажил хэмнэж өгч чадах мэргэжилтний санал бодлыг авахгүйгээр өөрийнхөөрөө зүтгэдэг. Энэ нь амьдралд шаардлагагүй бэрхшээлүүдийг үүсгэдэг.
•Таны бизнес төлөвлөгөө таны төлөвлөлтийн явц дахь алдаа дутагдлыг илрүүлж чадна.

Бизнес төлөвлөгөө хийхдээ юунаас зайлсхийх хэрэгтэй вэ?

Хэтийн, ирээдүйн төлөвлөлтөд зарим ухаалаг хязгаарлалт тавь. (Хэтийн гэдэг нь нэг жилээс илүү хугацааг хэлнэ.) Ойрын зорилгоо баримтлах нь илүү сайн бөгөөд бизнесийн явцад төлөвлөгөөгөө өөрчил. Хэтийн төлөвлөлт утгагүй болох нь олонтаа, учир нь таны бизнесийн Мөн чанар анхны ойлголтоосоо өөр болж болдог.
Өөдрөг үзлээс зайлсхий. Үнэн хэрэгтээ өөдрөг үзлийг багасгахын тулд шаардагдах капитал, цаг хугацаа,
борлуулалт, ашгийг урьдчилан тооцохдоо багаар тооц. Цөөхөн бизнес төлөвлөгөө хэр их мөнгө, цаг хугацаа шаардагдахыг зөв урьдчилан тооцсон байдаг. Таны бизнест бэрхшээл тохиолдох үед ямар стратеги баримтлахаа бичих хэрэгтэй. Асуудлыг тайлбарлахдаа энгийн хэллэг хэрэглэ. Уншиж ойлгоход хялбар болго.
Бизнесийнхээ өвөрмөц шинж буюу патентжуулсан нээлтэнд ч бүү найд. Сайн нээлттэй бизнес эхэлсэн хүмүүс дандаа амжилт олдоггүй, харин сайн эдийн засагтай бол амжилт олдог.

Таны төлөвлөгөөндөө засаж оруулж болох зарим сэдвийг энд дурдав

•Эрхэм зорилгын мэдэгдэл:
Энэ нь танай бизнесийн зорилго, зорилтын товч тойм юм.

•Хүмүүс: Таны амжилтын хамгийн чухал бүрэлдэхүүн хэсэг бол та өөрөө юм. Та урьд өмнөх туршлагаа шинэ бизнестээ хэрхэн хэрэглэх талаар төвлөрөн бич. Өөрийнхөө болон энэ бизнесийг эхлэхэд оролцох хүн бүрийн товч намтрыг бэлд. Баримтанд тулгуурла. Хэтрүүлгээс зайлсхий. Таны бизнес төлөвлөгөөний энэхүү хэсгийг зээлдүүлэгч, хөрөнгө оруулагч, борлуулагч зэрэг тантай холбоотой хүмүүс маш анхааралтай унших болно. Гэхдээ та өөрөө хийж чадахгүй зүйлээ хийж чадна гэж болохгүй. Хэрэв танд нэг гол үүргээ гүйцэтгэх чадвар байхгүй бол үүнийг бизнес төлөвлөгөөндөө оруул. Жишээ нь хэрэв та ажилтнуудыг сургах чадваргүй бол, энэхүү дутагдлаа яаж нөхөхөө тайлбарла. Та төлөвлөгөөндөө түнш нэмж оруулах буюу танд байхгүй чадварыг хангах гол ажилтнуудыг хөлслөхөөр төлөвлөж болно. Оруулахаар төлөвлөж буй бүх удирдах хүмүүсийн намтрыг оруул.

•Танай бизнесийн танилцуулга:
Хийх гэж буй бизнесээ тодорхойл. Мөн үүнийгээ хэрхэн төлөвлөж байгаагаа тодорхойл. Та үйлчлэх гэж буй зах зээлдээ төвлөрөхийг хичээ.

•Эдийн засгийн үнэлгээ
Танай бизнесийн орох гэж байгаа эдийн засгийн орчны бүрэн үнэлгээг оруул. Бизнес төлөвлөгөөндөө ашиглах гэж байгаа тохируулагч агентлагууд болон хүн ам зүйн мэдээ танай бизнестэй ямар холбоотойг тайлбарла. Тохиромжтой бол орон нутгийн төлөвлөлтийн хэлтсүүдэд байдаг хүн ам зүйн судалгаа болон хүмүүсийн хөл хөдөлгөөний талаархи мэдээллийг оруул.

•Мөнгөн гүйлгээний тайлан
Танд шаардагдах капиталыг нэгтгэсэн нэг жилийн мөнгөн гүйлгээг оруул. Ямар бэрхшээл гарах, асуудлыг хэрхэн шийдвэрлэхээр төлөвлөж байгаа тухай дүгнэлтээ оруул.

•Маркетингийн төлөвлөгөө, өргөжүүлэх төлөвлөгөөгөө оруул.

•Жижиг бизнесийн удирдлага зэрэг танд хэрэг болох засгийн газрын вэбсайт руу орж үз. Энэ вэбсайтын гол хуудсан дээр “Нөөц” гэсэн хэсэг рүү ор.

Сайн бизнес төлөвлөгөө хийх зургаан алхам

Бизнес эхэлж буй аж ахуй эрхлэгчид бизнес төлөвлөгөв бичихдээ бэрхшээлтэй тулгардаг. Энэ хичээл танд олон талаар тусална, Тиймээс энэхүү төлөвлөлтийн аргачлалыг бүү алгас! Үүнийг хялбарчлахын тулд сайн төлөвлөгөө гаргахад тань туслах зургаан алхмыг энд дурдав:
1.Өөрийн бизнесийн үндсэн ойлголтыг тодорхойл.
2.Таны бизнесийн ойлголтын хэрэгжих боломж, онцгой шинжийн талаар олж чадах бүх мэдээллийг цуглуул.
З.Эмхэтгэн нэгтгэсэн мэдээлэл дээрээ үндэслэн ойлголтоо тодорхойлж тодруул.
4.Бизнесийнхээ онцгой шинжийг тоймло. “Юу, хаана, яагаад, яаж” гэсэн хандлага хэрэглэх нь ашигтай. 5.Төлөвлөгөөгөө анхаарал татах хэлбэрт оруулбал, танд төвлөрөх, мөн чанарыг ойлгоход туслах төдийгүй, таны хувьд маш чухал бизнесийн харилцаанд ашиглах үнэт хэрэгсэл болно.
6.Таны төлөвлөгөөнд бизнесийг амжилттай болгоход шаардлагатай дараахь хүчин зүйлс орсон эсэхийг шалга

•Эрүүл бизнесийн ойлголт
Аж ахуй эрхлэгчдийн хийдэг хамгийн түгээмэл ганц алдаа бол эхлэхдээ зөв бизнес сонгодоггүйд оршино. Хэтийн бизнесийнхээ талаар мэдэж авах хамгийн сайн арга бол өөрийн бизнесээ эхлэхээс өмнө энэ салбартаа өөр компанид ажиллах явдал юм. Сайн бизнесийн тухай таны ойлголт, бодит байдлын хооронд их зөрөө байж болно.

•Зах зээлээ ойлгох
Ойлголтоо турших нэг сайн арга бол эхлэхээсээ өмнө бүтээгдэхүүн буюу үйлчилгээгээ борлуулж турших явдал юм. Та өөрийгөө дэлхий даяар цаасан шувуу нисгэгчдийн төсөөллийг эзэмдэх гайхамшигт цаасан шувуутай гэж бодож байна уу? Тэгвэл та эхлээд хэдийг гараараа хийгээд борлуулах гээд үз.

•Эрүүл, өсөж буй тогтвортой салбар
Нисэх онгоц, автомашин зэрэг бүх үеийн агуу их нээлтүүдийн зарим нь эдгээр агуу дэвшлийг ашиглахыг оролдсон олон хүнд эдийн засгийн үр ашгаа өгөөгүй гэдгийг сана. Жишээ нь Вилбер Райт анхны онгоцыг нисгэснээс хойших бүх агаарын тээврийн хуримтлагдсан ашиг тэгээс бага юм. (Агаарын тээврийн алдагдал ашгаасаа их байсаар ирсэн.) Амжилт олохын тулд хүн төрөлхтний хувьд агуу их нээлт буюу дэвшлийг авчирсан бизнес олох шаардлагагүй, харин агуу их эдийн засагтай бизнесийг олсон хүмүүс л амжилтанд хүрдэг.

•Чадварлаг менежмент.
Өөрийн дуртай, бахархдаг, ёс зүйн сайн чанартай, таны чадварыг нөхөх, танаас ухаантай хүмүүсийг хай. Танд байхгүй чадварыг эзэмшсэн хүмүүсийг ажилд авахаар төлөвлө. Өөрийн өвөрмөц чадварыг тодорхойлж, таны сул талыг давуу тал болгох өөр хүмүүсийг хай.

•Чадварлаг санхүүгийн хяналт
Та нягтлан бодох бүртгэл, компьютерийн програм хангамж, мөнгөн гүйлгээний менежментээр мэргэжих нь ямар чухлыг сүүлд олж мэдэх болно. Ихэнх аж ахуйн эрхлэгчид нягтлан бодох бүртгэлийн боловсрол мэргэжилгүй байдаг бөгөөд эдгээр чадварыг сурахын тулд сургуульд дахин явах ёстой болдог. Та оноо хэрхэн өгдгийг нь мэдэхгүй байж, тоглоомын бооцоонд хамаг мөнгөө тавих уу? Хүмүүс бизнест үргэлж ийм алдаа гаргадаг.

•Бизнесийн тууштай чиглэл
Хэрэв та тусгай бүтээгдэхүүн буюу үйлчилгээний талаар бодож байгаа бол мэргэжлийн хүмүүс мэргэжлийн бус хүмүүсээс хавьгүй илүү ажилладгийг олж мэднэ. Та өөрийн сайн хийдэг зүйл дээр төвлөрснөөр бага үнэтэй хэн нэгэнтэй өрсөлдөх шаардлагагүй болно.

Эх сурвалж: www.sonin.mn

ХБНГУ-ын Берлин хотын үзэсгэлэнгийн Messe Berlin буюу нийт 22 танхим хамарсан талбайд 2009 оны 12 дугаар сарын 10-13-ны өдрүүдэд олон улсын Морины “Hippologica-2009″ үзэсгэлэн зохион байгуулагдана.

Messe Berlin байгууллагын зохион байгуулдаг “Ногоон 7 хоног”, “Хиппологика” Олон улсын үзэсгэлэнгүүд нь дэлхийд нэр хүндтэй, олны танил болсон нэлээд том үзэсгэлэн бөгөөд дэлхийн 40 гаруй орон оролцдог байна.

Хиппологика үзэсгэлэнд жил бүр “Зочин” орноор оролцохоор олон улс өрсөлддөг бөгөөд энэ удаа Их Британи, Австри, Польш, Голланд, ОХУ өрсөлдөөд манай улс өөрийн орны морьтон ард түмнээ, Монгол ахуй, соёл, Монгол үүлдрийн адууны хүч чадал зэргийг Европт өргөнөөр сурталчилж, Монгол адууны талаарх ойлголтыг сэргээх, Монгол адууны брендийг бий болгож бусад улс орнуудад дэлгэн үзүүлэх нэлээд түүхтэй тул энэхүү эрхийг олж авлаа.

Бидний эрхэм зорилго нь цаашид Монгол адууг экспортлох боломжийг хайх, маркетингийн үндсийг тавих, Монгол адуу нь анх үүссэн цагаасаа бусад үүлдрийн адуутай эрлийзжигдээгүй цэвэр үлдсэнд олзуурхан жижгэвтэр биетэй тул мордох буухад хялбар, хол давхихад зөөлөн явдалтай, өл даах чадвартай учир морин аялал болон спорт өндөр хөгжсөн орнуудад эмэгтэйчүүд, өндөр настан, хүүхэд унахад ихээхэн тохиромжтой уналга. Сүүлийн мэдээгээр Монгол адууг уналга, үзүүлбэр шоунд оролцуулах, мах бэлтгэх үржлийн зориулалтаар хувийн шугамаар ОХУ-аар дамжуулан Европт ихээр оруулж ирдэг болжээ. Иймд үүнийг төр засгаас бодлогоор зохицуулан дэмжих нь зүйтэй юм.

Тус үзэсгэлэнгийн захиргаа дэлхийд “Монгол Улсыг зочин орон”-оор оролцохыг албан ёсоор нийтэд мэдээлсэн байгаа бөгөөд үзэсгэлэнгийн төв талбай, интернэт, веб хуудасдаа болон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр үнэ төлбөргүй сурталчлах эрх өгснийг бид бүхэн эртнээс бэлтгэн ашиглах нь зүйтэй юм.

Үзэсгэлэнд морины ба морь унагчийн бүх эд хэрэглэл, морь зөөж тээвэрлэх тээврийн хэрэгслүүд, адууны жүчээний бүх төрлийн техник тоног төхөөрөмжүүд, эрүүл ахуй, эмчилгээ, арчилгаа, төрөл бүрийн тэжээлүүд, морин аялал жуулчлалын бүтээгдэхүүн, сонирхолтой морин аялал, морьтой холбоотой түүх, бэлэг дурсгал, мөн үзэсгэлэнгийн үеэр морины уралдаан, үзүүлэх тоглолт, шоу, морь судлалын экспертүүдийн илтгэл, хэлэлцүүлэг явуулдаг байна. 2008 онд нийт 45 үүлдрийн 200 гаруй адуу, 400 морь унагч, сонирхогч, мэргэжлийн хүмүүс оролцсон байна.

Монгол Улс оролцохтой холбоотойгоор урьдчилсан ерөнхий хөтөлбөрт дараах ажлууд зайлшгүй орох ёстой юм. Үүнд:

1. Манай эзэмших талбай нь үзэсгэлэнгийн төв танхимд “Зочин” орны /хүн ихээр зорчдог/ гол хэсэгт байрлана. Нийт 101 кв.м талбай бөгөөд талбайн дотоод засал чимэглэлийг Монголын тал хариуцах тул оролцогчид дундаасаа зардал гаргах юм. Талбай 4 үндсэн хэсгээс бүрдэнэ.

-Морины тухай бүх төрлийн мэдээлэл, сурталчилгааны зүйлс, тараах материал, кино гаргах хэсэг

-Морьтой холбоотой үзмэр

-Морьтой холбоотой бүх төрлийн эд хэрэглэл, бэлэг дурсгал, бусад

-Уулзалтын хэсэг

2. Манай талбайд албан ёсны нээлт болон хүлээн авалт зохион байгуулагдана.

З. Монгол адууны үзүүлбэр

4. Морь судлалын илтгэлүүд зэрэг ажлуудыг хэрэгжүүлэх юм.

Иймд тус үзэсгэлэнд морины эд хэрэглэл, уяач, морин спортын уралдаан тэмцээн, уламжлагдан ирсэн түүх соёл судлаач, мэргэжлийн холбоод, хэрэгжүүлж буй төсөл, морин аялал эрхэлдэг аялал жуулчлалын байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд Та бүхнийг өргөнөөр оролцож, МҮХАҮТ-тай хамтран Монгол морио сурталчлахыг уриалж байна.

Бэлтгэл хугацаа бага байгаа тул 2009 оны 11 дүгээр сарын 15-ны дотор яаралтай холбоо барьж санал бодлоо солилцон мэдэгдлээ эрт өгөхийг хүсье.

МҮХАҮТ, Үзэсгэлэн Яармагийн Газар, Аялал жуулчлалын зөвлөл

Утас: 312371 С.Намжилмаа, Д.Ууганбаатар, Факс: 324620
И-мэйл: namjilmaa@mongolchamber.mn, uuganbaatar@mongolchamber.mn